9 σημεία για να καταλάβεις τη διαφορά.
Μέσα σε μία σχέση, όσο και αν αγαπάμε τον σύντροφό μας, καλούμαστε να διαχειριστούμε και κάποια κομμάτια του που δεν μας αρέσουν τόσο. Έτσι κάποια τα αποδεχόμαστε, ενώ κάποια άλλα απλά τα ανεχόμαστε. Ποια είναι όμως η ειδοποιός διαφορά μεταξύ αυτών των δύο καταστάσεων; Της αποδοχής και της ανοχής;
Όταν ανεχόμαστε μια συμπεριφορά, εξακολουθούμε να είμαστε θυμωμένοι, απογοητευμένοι και πικραμένοι. Όταν όμως περάσουμε στην αποδοχή, τότε όλοι η αρνητικότητα που νιώθουμε φεύγει. Δεν υπάρχει θυμός, απογοήτευση ή δυσαρέσκεια.
Όταν αποδεχόμαστε τον/την σύντροφό μας ή μια συμπεριφορά του/της όπως ακριβώς είναι, τότε νιώθουμε περίπου κάπως έτσι: Δέχομαι ότι αυτό είναι μόνο ένα μικρό κομμάτι, από ένα μεγαλύτερο σύνολο που στο όλον του είσαι εσύ. Καταλαβαίνω ότι για σένα έχει νόημα αυτό που κάνεις / που είσαι και το θεωρώ αναπόσπαστο μέρος του ποιος είσαι και δεν θέλω να σε / το αλλάξω.
Για παράδειγμα, μέσα σε μία σχέση αν ο ένας θεωρείται ‘τσιγκούνης’ και ο άλλος ‘σπάταλος’ η ανοχή του πρώτου έγκειται στο ότι υπομένει τις αυθόρμητες, ανεύθυνες δαπάνες του συντρόφου του, ενώ η ανοχή του σπάταλου προς τον τσιγκούνη σύντροφο ότι δεν μπορεί να κάνει πότε κάτι αυθόρμητο και να απολαύσει τη ζωή.
Αυτό και παρόμοια γεγονότα, είναι συχνά στη συντροφική ζωή. Θα ήταν χρήσιμο ωστόσο για τα ζευγάρια να περάσουνε από την ανοχή στην αποδοχή και ακόμα και στην εκτίμηση του συντρόφου τους και της συμπεριφοράς του.
Όταν ανεχόμαστε μια συμπεριφορά, εξακολουθούμε να είμαστε θυμωμένοι, απογοητευμένοι και πικραμένοι. Όταν όμως περάσουμε στην αποδοχή, τότε όλοι η αρνητικότητα που νιώθουμε φεύγει. Δεν υπάρχει θυμός, απογοήτευση ή δυσαρέσκεια.
Η ερώτηση κλειδί που βοηθάει εδώ είναι : ποιο είναι το κρυμμένο όφελος της κατάστασης;
Έτσι ο ‘σπάταλος’ σύντροφος νιώθει ευγνωμοσύνη διότι δεν θα βρεθούν προ εκ πλήξεως σε μια δύσκολα οικονομικά στιγμή. Αντίστοιχα ο ‘τσιγκούνης’ αναγνωρίζει τον αυθορμητισμό και τη απόλαυση της ζωής του συντρόφου του.
Εδώ είναι κάποιοι τρόποι για να καταλάβεις αν αποδέχεσαι τον σύντροφό σου ή απλά κάνεις υπομονή.
- Τον θέλεις όπως ακριβώς είναι
ο καθένας έχει τις ιδιορρυθμίες του και χαρακτηριστικά που ίσως δεν σου αρέσουν. Αλλά όταν θέλεις κάποιον δέχεσαι μαζί και τα αρνητικά του όπως και τα θετικά. Με άλλο λόγια δέχεσαι όλο το ‘πακέτο’ του ανθρώπου.
Η αποδοχή δεν κουβαλάει αυτό το ”θα ήθελα να ήταν διαφορετικός/ή για να είμαι καλά” Αντιθέτως, η αποδοχή έχει στον πυρήνα της το ”έτσι είναι ο/η σύντροφός μου και εγώ είμαι εντάξει με αυτό”.
Όταν λοιπόν ανεχόμαστε κάποιον κατά βάθος επιθυμούμε να τον αλλάξουμε γιατί πιστεύουμε ότι μόνο αν αλλάξει θα μπορέσουμε να είμαστε εμείς καλά.
- Δέχεσαι τις ανάγκες του
σε μία σχέση ο καθένας έχει συγκεκριμένες επιθυμίες και ανάγκες, οι οποίες ως επί το πλείστων είναι κοινές. Υπάρχουν όμως και κάποιες άλλες που διαφέρουν.
Το πώς διαχειριζόμαστε τις διαφορετικές μας ανάγκες έχει να πει πολλά για την ποιότητα της σχέσης μας. Η διαφορά ανάμεσα στην ανοχή μιας συμπεριφοράς και στην αποδοχή της έγκειται στο πώς νιώθεις και τί σκέφτεσαι για αυτό που συμβαίνει. Πολλές φορές το να ανέχεσαι μια συμπεριφορά μοιάζει το ίδιο με το να την αποδέχεσαι. Δεν είναι όμως.
Για παράδειγμα ο σύντροφός σου βγαίνει κάθε βδομάδα με τους κολλητούς του. Εσύ μπορεί να να πεις ”υπέροχα! Να διασκεδάσετε όσο μπορείτε”. Η ανταπόκρισή σου θα μπορούσε να σημαίνει ότι αναγνωρίζεις και αποδέχεσαι την ανάγκη του να βγει κ να διασκεδάσει με τους κολλητούς του/της αλλά θα μπορούσε να σημαίνει ότι κατά βάθος δεν σου αρέσει και απλά δείχνεις ανεκτικότητα. Καθώς ο σύντροφός σου είναι έξω με την παρέα του, εσύ μπορεί να αρχίσεις να σκέφτεσαι : ”πότε θα επιστρέψει σπίτι; Μακάρι να τελειώσει σύντομα. Απορώ γιατί θέλει να βγαίνει κάθε βδομάδα με τους φίλους του/της. Θα προτιμούσα να ήθελε να είναι μαζί μου τώρα. ” Ή μπορεί και να σκέφτεσαι κάπως έτσι : ” Χαίρομαι που κάνει κάτι που του/της δίνει χαρά. Είμαι ευγνώμων που ο/η σύντροφός μου, επικοινωνεί ανοιχτά τις ανάγκες του/της. Με ανακουφίζει που ο/η σύντροφός μου έχει και άλλες πηγές να γεμίζει και να παίρνει χαρά, εκτός από μένα. ”
Καταλαβαίνεις τώρα τη διαφορά;
- Δεν τον/την επικρίνεις
σε κανέναν δεν αρέσει να τον επικρίνουν και εάν το κάνεις, αυτό σημαίνει ότι δεν τον/την θέλεις για αυτό που είναι αλλά θέλεις ίσως μόνο κάποια κομμάτια του/της.
Η αποδοχή είναι μία κατάσταση αγάπης για το όλον του/ της συντρόφου σου. Καταλαβαίνεις ποιός/α είναι και δεν τον/την κρίνεις για αυτό. (άλλωστε εσύ τον/την επέλεξες).
Από την άλλη, αν απλά τον/την ανέχεσαι, αυτό σημαίνει ότι η συμπεριφορά του/της σου προκαλεί συνεχώς δυσφορία. Κάτι τέτοιο είναι εξαντλητικό σε βάθος χρόνου.
Η ουτοπική υποβόσκουσα επιθυμία να ήταν αλλιώς! μεταμορφώνεται σε ματαίωση γιατί ποτέ δεν πρόκειται να αλλάξει αφού είναι αυτό που είναι και όχι αυτό που θα ήθελες εσύ να είναι.
- Δέχεσαι τις διαφορές σας χωρίς να προσπαθείς να τον/την αλλάξεις
αποδέχεσαι τον/την σύντροφό σου ή προσπαθείς να τον/την αλλάξεις; Αν υπάρχει κάτι που δεν σου αρέσει και παρόλα αυτά μείνεις στη σχέση θα πρέπει να ανέχεσαι συνεχώς αυτό το κάτι που δεν σου αρέσει και στο τέλος θα καταλήξεις να νιώθεις απέχθεια και πικρία.
Ένα παράδειγμα επ’ αυτού είναι οι διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις. Υποθετικά, εσύ είσαι ενεργός Χριστιανός και η θρησκεία είναι σημαντική αξία στη ζωή σου και ο/η σύντροφός σου άθεος. Θα ήθελες να πηγαίνατε μαζί στην εκκλησία και να μοιράζεστε τις ίδιες σκέψεις αλλά αυτός/η αρνείται. Πιθανόν έχει και άλλα υπέροχα χαρακτηριστικά που σου αρέσουν πολύ, αλλά αυτό το θέμα της θρησκείας θα έρχεται συνεχώς στο προσκήνιο. Αν οι δύο σύντροφοι δεν καταφέρουν να σεβαστούν και να αποδεχθούν τις αξίες και τις πεποιθήσεις που έχει ο καθένας τους, θα είναι δύσκολο να λειτουργήσει η σχέση.
Όπως ποιητικά αναφέρει κ ο Χόρχε Μπουκάι ” έρωτας είναι να αγαπάς τις ομοιότητες και αγάπη να ερωτεύεσαι τις διαφορές”
- Δεν θυμώνεις εύκολα εξ’ αιτίας του/της
εάν αποδέχεστε ο ένας τον άλλον, τότε δεν βρίσκετε πολλές αφορμές για να μαλώνετε. Όταν αποδέχεσαι τον/την σύντροφό σου για αυτό που είναι, τότε δεν εκνευρίζεσαι εύκολα από μία συμπεριφορά καθώς ξέρεις ότι είναι κάτι που δεν μπορείς να αλλάξεις. Για παράδειγμα, είχα μία πελάτισσα που συνεχώς παραπονιόταν ότι ο σύζυγός της είναι πολύ ακατάστατος και όχι απλά δεν τη βοηθάει με τις δουλειές του σπιτιού αλλά τη δυσκολεύει με την ακαταστασία του. Μέσα από τη θεραπεία, κατάλαβε ότι δεν το έκανε επί τούτου και γιατί δεν την νοιαζότανε και δεν την αγαπούσε αλλά γιατί ο ίδιος είχε μεγαλώσει με άλλα πρότυπα (οι γυναίκες είναι οι μόνες υπεύθυνες για την εύρυθμη λειτουργία του σπιτιού). Όταν δεν μου αρέσει κάτι και το ανέχομαι σημαίνει καταβάλω προσπάθεια να μην με επηρεάζει. Είναι όμως κάτι τέτοιο εφικτό; Είναι να σαν προσποιούμαι ότι δεν με ενοχλεί. Μάλλον όχι. Ενώ αν καταλάβω τα βαθύτερα κίνητρα για τα οποία κάποιος κάνει κάτι (πχ διαφορετικά βιώματα όπως ο σύζυγος της πελάτισσάς μου) και αποδεχτώ αυτή τη διαφορετικότητα, τότε θα μου είναι πιο εύκολο και ίσως το αποδεχτώ.
- Είσαι καλός/ή στο να διακρίνεις τη θετική πλευρά στα λιγότερο θετικά χαρακτηριστικά του/της
μια φορά και έναν καιρό ο σύντροφός σου έκανε κάποια πράγματα που σε ενοχλούσαν, αλλά τώρα πια έχεις φτάσει σε ένα σημείο που αποδέχεσαι αυτή τη συμπεριφορά και αναγνωρίζεις το όφελος που έχει στη ζωή σου. (!) Κάθε χαρακτηριστικό που σε ενοχλεί έχει και μία θετική πλευρά.
Για παράδειγμα μπορεί να σε θυμώνει η αλαζονία που επιδεικνύει ο/η σύντροφός σου κάποιες φορές αλλά ταυτόχρονα μπορεί να θαυμάζεις την ικανότητά του/της να φροντίζει τον εαυτό του/της.
Όταν ανέχεσαι κάτι, νιώθεις το καλάθι της υπομονής σου να γεμίζει όλο και περισσότερο σε σημείο που ξεχειλίζει και δεν υπάρχει χώρος για καμία προσθήκη.
- Είσαι συναισθηματικά ειλικρινής και όχι συνεξαρτημένος/η
εάν είσαι σε μία σχέση συνεξάρτησης, είναι πιο πιθανό να ανέχεσαι συμπεριφορές που δεν σου αρέσουν . Όταν οι σύντροφοι επιδεικνύουν μεγάλη ανοχή σε καταστάσεις που τους ενοχλούν, τότε τείνουν να παγιδεύονται σε σχέσεις συνεξάρτησης. Η συνεξάρτηση έχει πολλά πρόσωπα, αλλά με το να μην επικοινωνείς ξεκάθαρα στον σύντροφό σου τις πραγματικές επιθυμίες και αξίες σου, γίνεσαι συναισθηματικά ανειλικρινής πρώτα στον εαυτό σου αλλά και στον απέναντι οδηγώντας έτσι τη σχέση σε αδιέξοδο. Η αποδοχή θα λέγαμε ότι έχει μια αίσθηση ουδετερότητας προς τις καταστάσεις και ενυπάρχει μέσα της ο σπόρος της εκτίμησης και της αγάπης. Η ανοχή από την άλλη έχει μια αίσθηση ενόχλησης, εκνευρισμού και έντασης και μπορεί να καταλήξει σε συμπεριφορές επίκρισης, σαρκασμού και πικρίας. Για παράδειγμα ας υποθέσουμε ότι ο σύντροφός σου είναι φανατικός ποδοσφαιρόφιλος και κάθε σαββατοκύριακο προσηλώνεται μπροστά στην τηλεόραση. Από την άλλη εσύ μισείς το ποδόσφαιρο, αλλά δεν του το λες γιατί αυτό θα σήμαινε ακόμα λιγότερο χρόνο μαζί του. Έτσι κάθεσαι και εσύ δίπλα του όση ώρα ο ίδιος παρακολουθεί το αγαπημένο του σπορ. Ταυτόχρονα σκέφτεσαι τα πόσα άλλα πράγματα θα μπορούσατε να κάνετε παρέα αντί να βλέπετε το ματς. Από τη στιγμή λοιπόν που αυτό είναι κάτι που σε ενοχλεί και θα ήθελες να ήταν διαφορετικά είσαι περισσότερο στη πλευρά της ανοχής και όχι της αποδοχής.
- Έχετε μαζί περισσότερες ‘καλές’ στιγμές από ότι ‘κακές’
όταν αποδέχεσαι τον σύντροφό σου, έχετε περισσότερες καλές μέρες από ότι κακές. Η σχέση κυλάει ομαλά και βιώνεις χαρά παρά τα ελαττώματα του. Στην αντίθετη περίπτωση όταν ανέχεσαι συμπεριφορές, έχεις περισσότερες αρνητικές σκέψεις και μαλώνεις ξανά και ξανά για πράγματα που δεν μπορείς να αλλάξεις. Αξίζει να παρατηρήσεις το μοτίβο στη συμπεριφορά σας μέσα στην καθημερινότητά. Αν μια κοινή ημέρα κυλάει ομαλά χωρίς πολλές προστριβές, τότε μάλλον αποδέχεστε ο ένας τον άλλον. Αλλά εάν πιάσεις τον εαυτό σου να ανησυχεί ή να μαλώνετε ή να μιλάς πολύ στους φίλους σου για ότι σου συμβαίνει τότε μάλλον δεν υπάρχει αποδοχή.
- Θέλετε πραγματικά να είστε μαζί σε αντίθεση με το βρίσκετε αιτίες για να είστε μαζί.
Κάνε την εξής ερώτηση στον εαυτό σου: ” θέλεις πραγματικά να κάνεις αυτή τη σχέση να δουλέψει;” Η διαφορά της αποδοχής με την ανοχή έγκειται ότι όταν αποδέχεσαι τον σύντροφό σου θέλεις να περνάς χρόνο μαζί του ενώ όταν τον ανέχεσαι βρίσκεις δικαιολογίες για να μην τον αφήσεις. Οι πιο κοινές είναι ότι έχουμε παιδιά και δεν μπορούμε να χωρίσουμε ή τί θα πουν οι γονείς μου ή ο κόσμος αν χωρίσω ή είναι το αναμενόμενο να μείνω μαζί του/της έπειτα από τόσα χρόνια και πολλά άλλα.